Zmiana wartości towarów - jak księgować?

Szkody powstałe w wyniku obniżenia przydatności gospodarczej traktujemy podobnie jak różnice inwentaryzacyjne, zaliczając je do szkód jakościowych. Obniżenie przydatności gospodarczej jest zaś zależne od dwóch czynników – ekonomicznego oraz fizycznego.

Czynnik ekonomiczny dotyczy między innymi zmian upodobań klientów, koniec trendów modowych czy postęp technologiczny w danej dziedzinie. Fizyczny dotyczy natomiast uszkodzeń produktów, zniszczenia czy przeterminowania.

W punkcie 103 Standardów Rachunkowości nadmienia się, że szkody  powstałe w wyniku przydatności gospodarczej traktujemy podobnie jak niedobory inwentaryzacyjne. Rozlicza się je na postawie arkuszy spisowych lub odrębnych protokołów, dokonując zestawienia różnic jakościowych na wzór zestawień różnic ilościowych, dzieląc na: rodzaje, asortyment zapasów, osoby odpowiedzialne za określone składniki zapasów oraz miejsce, w którym znajdują się zapasy.

 Produkty o obniżonej przydatności są wyceniane przez księgowego po cenach, które zostały wpisane do ewidencji. Przewodniczący komisji inwentaryzacyjnej przekazuje zestawienie do osób, których zadaniem będzie weryfikacja stanu jakościowego zapasów wykazanych w zestawieniu. Następnie należy ustalić cenę sprzedaży (w kwocie netto). Po ustaleniu różnicy miedzy obniżoną wartością, a jej pierwotną ceną, należy zatwierdzić zestawienie. Sprzedaż może nastąpić po zgodzie dyrektora firmy.

Warto podkreślić, że odpisanie utraty wartości towarów w pozostałe koszty operacyjne nie może stanowić kosztów uzyskania przychodu. Jedynie sprzedaż tych towarów może być poniesieniem straty. Zostanie ona ujęta przy ustalaniu dochodu do opodatkowania. Jeżeli odpisanie wartości zostanie dokonane w jednym roku, a sprzedaż towarów w roku następnym, to dodatkowo podmioty, które zgodnie z art. 37 ust. 10 nie korzystają ze zwolnienia w ustalaniu podatku odroczonego, muszą ustalić aktywa z tytułu odroczonego podatku.